Özel Eğitimde Bilgisayar Kullanımı II

BİLGİSAYARLARIN ÖZEL EĞİTİMDE KULLANILMASINA İLİŞKİN ARAŞTIRMALARI İNCELEME

 • ÇALIŞMANIN KONUSU:

İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN EĞİTİM SÜRECİNDE BİLGİSAYAR DESTEKLİ ANİMASYONLARDAN YARARLANMA

 • ÇALIŞMANIN PROBLEMİ VE AMACI:
 Bu çalışmada ülkemizdeki işitme engelli bireylerin eğitim yaşantılarında işitme kaybı nedeniyle yaşadıkları anlama ve kavrama problemlerinin bilgisayar destekli animasyonlar yardımıyla ortadan kaldırılıp kaldırılamayacağı konusunda işitme engelliler okulunda görev yapan öğretmenlerin mülakatlarla görüşleri alınmış, ayrıca uygulanan anket çalışmasıyla problemler belirlenmeye ve çözüm önerileri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

 • ÇALIŞMANIN HEDEF KİTLESİ:
 İşitme engellilerin eğitiminde bilgisayar destekli animasyonlardan yararlanmanın etkilerini belirleyici mülakat, bire bir görüşme yöntemiyle işitme engelliler okullarında görev yapan 34 öğretmenle yapılmıştır. Çalışmanın sonunda işitme engelli öğrencilerin bilgisayar ve teknolojiye ilgilerinin yüksek olduğu, tüm sınıflarda bilgisayar destekli eğitim yapılması gerektiği ve işitme engelli öğrencilere yönelik müfredat programı oluşturulursa işitme engelli öğrencilerin derslerde daha başarılı olabilecekleri öğretmenler tarafından belirtilmiştir. Ayrıca işitme engelli öğrenciler için hazırlanacak etkili bir yazılımının, görsel yönden zengin, resimler ve animasyonlarla anlatımın ön planda olduğu, oyunlara dayalı yazılımlar olması gerektiği vurgulanmıştır.

 • ÇALIŞMANIN UYGULANIŞ ŞEKLİ:
İşitme engelli bireylerin ve işitme engelliler okullarında görev yapan öğretmenlerin mevcut problemlerini ortaya koymak ve bunlara çözüm önerileri sunmak maksadıyla Karadeniz Bölgesindeki 2 ilde, İç Anadolu Bölgesinde ve Ege Bölgesinde 1 er ilde toplam 6 farklı İşitme Engelliler Okulunda özel durum çalışması yürütülmüştür.

• ÇALIŞMADA KULLANILAN MATERYAL:
 Çalışma ile ilgili verilerin toplanması amacıyla işitme engelli eğitiminde yaşanan problemleri belirleyici ve bu problemlerin çözümünde bilgisayar destekli eğitimden yararlanmanın etkisini belirleyici 24 sorudan oluşan bir anket ve 10 adet açık uçlu sorudan oluşan mülakat hazırlanmıştır. Bire bir görüşme yöntemiyle işitme engelli okulunda görev yapan 16 faklı branştaki 34 öğretmen ve idareciye uygulanmıştır. Sonuçlar betimsel istatistik yöntemleri kullanılarak değerlendirilmiştir.

 • İLGİLİ ARAŞTIRMALAR :
 Thetos: Yazıyı otomatik olarak işaret diline çevirme:Thetos sisteminin görevi Polonyaca yazılmış metinleri Polonya işaret dilindeki hareketlerin animasyonlarına çevirerek, sırasıyla ekranda gösterir. Evident: İşitme Engelli Öğrenciler İçin Multimedya Araçlar: Projenin hedefi sadece işaret dili ile sınırlandırılmamış, bilingual (çift dilli) etkileşimli eğitim yazılımları geliştirmektir. EVIDENT’in son ürünü İsveççe, Almanca, Yunanca ve İngilizce yazma, konuşma ve işaret dilini içeren bir CD yer almaktadır.

• ÇALIŞMANIN SONUÇLARI: %9’u işitme engelliler sınıf öğretmenliği mezunu,% 25’i işitme engellilerin eğitimi konusunda özel eğitim almıştır. Diğer öğretmenler bu konuda herhangi bir eğitim almamıştır. İşaret Dili ya da Dudak Okuma Yöntemi gibi işitme engellilerin en çok kullandığı iletişim yöntemlerini iyi derecede bilenlerin oranı sadece % 6’dır. Bu da işitme engeliler ile iletişim kurmada sıkıntılar yaşamalarına neden olmaktadır. Öğretmenlerin % 85’i öğrencilerin dersleri iyi anlayamadığını düşünmektedir. Bunun nedeni olarak % 78’i eğitim ortamlarının iyi olmadığını ancak gerekli eğitim ortamı sağlanırsa öğrencilerinin başarılı olabileceğine inanmaktadır. İşitme engelli öğrencilerin sportif ve kültürel faaliyetlere ilgilerinin yüksek olduğunu belirten öğretmenlerin oranı %85, ancak öğretmenlerin %56’sı öğrencilerinin bu ilgilerinin yeterli düzeyde karşılanmadığını düşünmektedir. İşitme engelliler okullarında öğrencilere yönelik sosyal imkânların arttırılması ile bu sorun ortadan kaldırılabilir.

 • ÖNERİLER: İşitme engellilere eğitim vermek amacıyla tasarlanan sınıflarda bilgisayar destekli eğitim yapılmalı ve işitme engellilerin engel durumları göz önünde bulundurularak işitme engellilere yönelik özel bir müfredat hazırlanmalıdır. Böylelikle işitme engelli öğrenciler derslerde daha başarılı hale gelebilirler.